Ofis yazılımları büyük bir pazar ve dominant oyuncumuz, işletim sistemlerinde olduğu gibi Microsoft. Büyük bir çoğunluk, gerek yasal gerekse yasal olmayan yollardan Microsoft Office kullanıyor. Microsoft Office'in karşısında her zaman rakipler vardı. Örneğin Sun Microsystems'e ait StarOffice güzel bir üründü, fakat piyasada kendinden çok söz ettiremedi. Daha sonra StarOffice'in temellerinden açık kaynak kodlu, ücretsiz bir yazılım olan OpenOffice.org doğdu. OpenOffice, adından söz ettirmek bir yana, Microsoft Office'in ciddi bir rakibi hâline gelmiştir. Şimdilerdeyse, IBM de bu pazara giriyor. Üstelik ücretsiz, lisans sıkıntısı çektirmeyecek, kullanımı kolay ve güzel arayüzlere sahip bir ürünle... Bayanlar, baylar karşınızda; IBM Lotus Symphony!
![[IBM Lotus Symphony Logo]](./img/ibm_lotus_symphony.jpg)
|
IBM Lotus Symphony'yi tek cümleyle özetlersek, tablolama programları ve diğer belgeler için düzenleme, yaratma paylaşma ortamı diyebiliriz. Aslında bu, IBM'in ilk pazara girişi değil.1984 yılında IBM, DOS için benzer amaçlar taşıyan bir yazılımı piyasaya sürmüştü. Fakat Symphony'nin önemli bir farkı var: Patentli ürünlere para ödemekten bıktıysanız, IBM Lotus Symphony tam size göre. Ufak bir hatırlatma para ödemiyor olmanız düşük performans elde edeceğiniz anlamına gelmez. |
IBM Lotus Symphony, Microsoft Office'in lisans istemeyen bir alternatifi olarak düşünülebilir. Gerçi bu çok basite indirgemek oldu. Yazılım lisansı diye tutturmayacak, sizi uydurma standartları kullanmak için zorlamayacak ve diğer ofis programlarında yaptığınız her şeyi yapabilmenizi sağlayacak bir araç için sadece 'alternatif' demek belki de haksızlık.
IBM, Lotus kullanıcılarına olabildiğince interaktif bir ortam sağlıyor. IBM resmi sitelerinde Lotus Symphony hakkında fikir alışverişi yapma imkanı ve çeşitli eklentileri indirme olanağı bulunuyor. Lotus Symphony şuanda Windows ve Linux platformlarında çalışıyor. Yakın bir zaman içinde Apple Macintosh platformunda da çalışabilecek hâle getirilecek.
|
Lotus Symphony ile yarattığınız dosyaları Microsoft Office formatlarından tutun, OpenOffice'e kadar birçok formatta kaydedebilir, düzenleyebilirsiniz. Fakat bununla sınırlı kalmıyoruz. Lotus Symphony, ayrıca OpenDocument formatını (ODF) da destekliyor. Peki bu ODF nin yararları ne? ODF yi değerli yapan, seçim hakkı vermesi, verimli olması ve içerdikleri dokümanın kullanımı hakkında kontrol hakkı vermesi. ODF pek çok işletim sistemiyle uyumlu çalışıyor. Kısacası ODF, sizi özgürleştirmek için elinden geleni yapan bir format. |
![[OpenDocument Format Logo]](./img/ODF_logo.png){kind=logo}
|
ODF'nin detayına inersek; ODF, OASIS (Organization for the Advancement of the Structured Information Standarts) komitesi tarafından kabul edilmiş bir standarttır. ISO ve IEC bu standardı ISO/IEC 26300:2006 adı altında kabul etmiştir. OpenDocement'ı destekleyen önemli ofis programları OpenOffice.org, Koffice, Google Docs ve IBM Lotus Symphony dır. Microsoft Office ise ODF yi dolaylı olarak desteklemekte. Microsoft Office 'in yarattığı Open XML ,Open Office XML'i ve OpenDocument'ı birbirine dönüştürür. Ayrıca Sun Microsystems, Microsoft Office için OpenDocument plugini geliştirmiştir. OpenDocument aslında DOC XLS PPT gibi patentli formatlara alternatif olmak için öne sürülmüştü. Lisansa gerek duymaması , dünya çapında yayılmasını hızlandırdı. Belçika, Finlandiya, Fransa gibi ülkeler OpenDocument formatını kabul etmek için çalışmalarını hızlandırdılar. Hatta Norveç hükümeti, değiştirilmesi ve indirilimesi söz konusu olan dökümanların yayını için OpenDocument formatını zorunlu kıldı.
Peki bunlara karşılık Microsoft Office ne yapıyor? Microsoft Office ISO komitesine, var olan ODF standardının üzerine ISO DIS 29500 (Office OpenXML yada OOXML) formatını öne sürüyor. ODF OASIS endüstri birliği tarafından geliştirilen bir standart, öte yandan OOXML sadece Microsoft'un hazırladığı bir biçim. Bu yüzden OOXML standardı dünya da büyük tepki topladı. Örneğin OOXML'e hayır adlı site 80 bin imza toplamış bile. NOOXML sitesine girip, siz de bu kampanyaya katılabilirsiniz.
Bu sorunun yanıtını daha önce verdik sayılır. Fakat tekrar üzerinden geçerksek; Lotus Symphony ile Microsoft Office dosyalarını düzenleyebilir değiştirebilirsiniz. Hatta dosyalarınızı Adobe Portable Document (PDF) formatına dönüştürebilirsiniz. Lotus Sypmhony Microsoft Office 97/XP/2000, Microsoft Office 2003 XML ve Microsoft Rich Text (RTF) formatlarını destekler. Ancak Microsoft Office 2007 tarafından kullanılan OOXML formatını desteklememektedir. Ne yazık ki bütün Microsoft Office dökümanlarını değişmeden Lotus Symphoyn'ye aktarmanız mümkün değil. Örneğin Lotus Symphony'nin önemli bir dezavantajı Microsoft Office'teki gelişmiş gömülü makroları destekleyememesi.
Lotus Symphony başka hiçbir lisans sözleşmesine ihtiyaç duymadan, dökümanları, tablo, çizelge ve sunumları PDF formatına aktarabilir. Makrolara gelince, Lotus Symphony de kullanıcılar yinelemeli görevler için ya da IBM Lotus Symphony dosyalarını düzenlemek için makro yaratabilirler. Fakat oluşturduğunuz makroları Microsoft Office formatına dönüştüremezsiniz. Aynı şekilde Microsoft Office makroları da Lotus Symphony'e aktarılamazlar.
Lotus Symphony'de şablonları düzenlemek yaratmak yada güncellemek için Dosya-->Şablon Düzenleyici-->Başlat sekmesini kullanabilirsiniz.
Bir hikaye, bir günlük veya herhangi bir not. IBM Lotus Symphony Documents her açıdan harika bir kelime işlemci. IBM Lotus Symphony Documents'ın arayüzü, alışılmış kelime işlemci programlarınkinden çok daha anlaşılır. Genellikle Microsoft Office Word de bu nereden yapılıyor dediğiniz şeyler, IBM Lotus Symphony Documents da elinizin altında bulunuyor. Oluştur sekmesini de oldukça başarılı buluyorum. Örneğin yazıya not ve dipnot ekleyebilmek kullanışlı bir hale getirilmiş. Bu arada metin özellikleri menüsündeki konum sekmesine tek bir tıklamayla ulaşıp seçtiğiniz metni 90 ve 270 derece döndürebilmek de Lotus Symphony Documents'ın hoş bir özelliği.
![[Symphony Documents]](./img/symphony_documents.jpg)
Fakat Türkçe imlâ eklentisi biraz sorunlu. Yazım hatalarını gösterme özelliğine fazla güvenmemenizi tavsiye ederim. Bu tip sorunlar için sanırım güncellemeleri beklememiz ya da Zemberek gibi bir projenin çıkmasını ümit etmemiz gerekiyor. Yetersiz imlâ sözlüğü gibi konuları direkt olarak IBM Lotus Symphony'e bildirme imkanımız var. Belki bu konuda baskı yapmamız, bir şeyleri hızlandırabilir.
Bu yazılım sayesinde kolaylıkla görsel sunumlar hazırlayabilirsiniz. Programın teknik özellikleri Microsoft Office Powerpoint'teki kadar zengin değil. Fakat gelecek için ümit verici.
![[Symphony Presentations]](./img/symphony_presentations.jpg)
Sunum sekmesinde zamanlama ayalarından nesne gezinme sırasına kadar birçok özellik mevcut. Alt ve sağ menü de sayfa özelliklerini etkin bir biçimde kontrol edebilirsiniz.
Fakat Lotus Sypmhony'nin araç çubukları Microsoft Office'inki kadar gelişmiş değil. Ayrıca gelişmiş makro kullanımı Microsoft Office'dekinden karmaşık gelebilir. Bu tip eksiklikler beta sürümü olduğundan kapatılacaktır. Zira Lotus Symphony'nin özellikleri ve eksiklikleri Lotus Symphony'nin destek forumlarında hâlâ tartışılıyor. Bu tartışmalara siz de katılıp, fikirlerinizi belirtebilirsiniz.
Symphony, ailesinin analiz, hesap ve veri yönetim programı. Spreadsheets'in Microsoft Excel'in tahtını sallaycağı kesin. IBM Lotus Symphony Spreadsheets, Microsoft Office Excel'in özelliklerini benzer şekilde sunuyor. Yabancılık çekeceğinizi sanmıyorum. Bu konuyla ilgili tek sorun Excel'den makro ihraç edememeniz. Kabul ediyorum, yıllarca Excel'de makro yazmış insanlar için problem olabilir. Fakat yasal bir şekilde ücretsiz edinmek varken, aynı işi yapan bir programa yüzlerce dolar ödemektense, makroların yeniden yazılması daha uygun olabilir.
![[Symphony Spreadsheets]](./img/symphony_spreadsheets.jpg)
Symphony, Linux için 750 MB Windows için 540 MB boş alanla birlikte, rahat bir çalışma için en az 512 MB bellek (RAM) istiyor. Symphony'nin desteklediği Windows platformları Vista ve XP. Linux'ta ise hemen hemen her dağıtımla kullanabilmeniz mümkün. Ufak bir uyarıda bulunalım, AMD64 bir işlemciniz varsa XP/Vista 64 bit bir işletim sistemine bu yazılımı -şimdilik- kuramazsınız. Lotus Symphony'nin beta sürümde olduğunu hatırlatalım; yakın bir zamanda bu tarz problemler giderilebilir.
Kurulum dosyasını indirmek içinIBM lotus Symphony'nin resmi internet sitesine girip, Download butonuna tıklıyoruz. Karşınıza işletim sistemlerine ve dillere göre farklı paketler çıkacaktır. Linux veya Windows paketlerinden uygun olan birini seçerek devam edebilirsiniz. Bir sonraki aşamada, eğer bir IBM üyeliğiniz yoksa, Procced without an IBM ID butonunu tıklayınız . Ardından adınızı soyadınızı, geçerli bir e-mail adresinizi ve ülkenizi belirterek devam edebilirsiniz. Üyeliğiniz varsa Sign In e tıklayınız.
Lotus Symphony kurulum programı 270 MB civarı olduğundan indirme işlemi biraz uzun sürecektir. Eğer Windows kullanıyorsanız, indirdiğiniz programa sadece çift tıklamanız yeterli. Şayet Linux kullanıyorsanız, IBM_Lotus_Symphony_linux.bin dosyasını root olarak çalıştırın. Kurulum aşamasında, nereye kurmak istediğiniz sorulacaktır; karmaşık bir yönü olmadığından detayına inmiyoruz.
Türkçe imlâ sözlüğünü eklemek için aşağıdaki işlemleri sırasıyla yapmanız yeterli:
IBM Lotus Symphony, Beta aşamasında olmasına rağmen oldukça başarılı. Belki açık kaynak kodlu bir yazılım değil ama IBM'in daha önceki çalışmalarına bakarsak, yakın bir tarihte açık kaynak koda dönüştürülmesi de mümkün. Daha önce IBM'in kapalı yazılımlarından bazılarını açık hâle getirmesi ve Linux ile Java'ya verdiği büyük destek bizi bu şekilde düşünmeye sevk ediyor. Yakın bir tarihte yeni özelliklerin ve düzeltmelerin yapılacağını tahmin etmek için kâhin olmaya gerek yok. Lotus Symphony, şu an dâhi iyi sayılabilecek bir ürün ve gün geçtikçe daha da mükemmelleşecektir. OpenOffice.org gibi bir ofis yazılımı arıyorsanız, fakat arayüzü daha güzel olsun istiyorsanız, mutlaka Lotus Symphony'yi denemelisiniz.