Serbest Yazılar

25 Mart 2008

Solaris 10 Kurulumu

Bu yazıda öğrenecekleriniz:

Merhaba,

Bu yazıyı okuduğunuza göre Solaris nedir sorusunun cevabını biliyorsunuz. Eğer bilmiyorsanız önce Solaris mercek altında isimli makaleyi okuyunuz.

Solaris’le ilgili kaynakları inceledikçe kafanızın daha da karıştığını hissederseniz, Sun firması "WS–245-S10" eğitiminde 8 bölümden oluşan "Misconceptions and Reality" (Solaris ile ilgili yanlış bilinenler ve gerçekler) klâvuzu hazırlamıştır. Bu eğitimleri alabilmeniz için öncelikle kendinize bir ücretiz bir SUN hesabı yaratın, ardından http://www.sun.com/training/catalog/courses/WS-245.xml adresinden SUN hesabınızla WS-245 eğitimine kaydolun. Eğer bu sizin ilk eğitiminizse ayrıca size yeni bir öğrenci hesabı açılacak. Ben bunlarla uğraşamam diyorsanız aşağıda "Misconceptions and Reality" sunumunun kısa bir özetini hazırladım.

Solaris ile ilgili yanlış bilinenler ve gerçekler

Yanlış: Solaris sadece üst uç sistemlerde ve SPARC işlemcili makinelerde çalışır. Geleneksel olarak Solaris ve SPARC nerdeyse eş anlamlıdır. SPARC ise bize high-end enterprise sınıfı sistemleri işaret eder. Solaris çok pahalıdır ve çok büyük yatırım gerektirir.
Doğru: Solaris ücretsiz bir işletim sistemidir. Bakım ve idame masrafları çok düşüktür. Güncelleme imkânları mevcuttur. Arkasında güçlü bir teknik destek barındırır. Birçok donanım üzerinde sorunsuzca çalışır. Solaris kullanarak maliyetleri önemli ölçüde düşürebilirsiniz.

Yanlış: Solaris x86 sistemlerde çalışmaz aslında SUN tarafından üretilmemiş hiçbir donanım Solaris için uyumlu değildir.
Doğru: Solaris 924 adet farklı sistemde sorunsuz bir şeklide çalışabilir ve bunlardan 844 tanesi x86 sistemlerdir. Bu sayı sürekli atmaktadır ve Sun'ın web sitesi (http://www.sun.com/bigadmin/hcl/) üzerinden takip edilebilir. Red Hat 4 ile karşılaştırma yaparsak, Red Hat 277 adet sisteme destek verebilmektedir ve aslında bu sayıda doğru değildir. Bazı sistemler 32 bit ve 64 bit sürümler için 2 kez sayılmıştır. Gerçek rakam yaklaşık olarak 170dir. Solaris geliştirilirken SPARC x64/x86 sistemler göz önünde bulundurulmuştur. Sadece Solaris size uygulamanızın 924 farklı sistemde sorunsuz çalışacağını garanti eder.

Yanlış: Sektörde kullanılan ve ihtiyaç duyabileceğiniz baskın-yaygın uygulamaları Solaris üzerinde çalıştıramazsınız. Bu uygulamaların Solaris sürümlerini bulamasınız.
Doğru: Eğer uygulama deyince aklınıza "Word Of Warcraft" geliyorsa, evet bunu Solaris’te çalıştıramazsınız. SAP, Oracle, PHP, MySQL, Apache, Java, SAMBA, Sybase gibi 5000 den fazla uygulamayı Solaris tam olarak destekler.

Yanlış: Üçüncü parti bir uygulama satın almanız gerektiğinde satın aldığınız uygulamanın Solaris uyumlu versiyonu diğer işletim sistemleri için olan versiyonlarından pahalı olacaktır.
Doğru: Bu bilgi basitçe yanlıştır. Solaris uyumlu yazılımlar SUSE ya da Red Hat uyumlu yazılımlardan daha pahalı değildir.

Yanlış: Solaris yavaştır ve bu Sun'ın uzun süredir çözemediği bir konudur.
Doğru: Sun, Solaris için geliştirme aşamasında kodları 200'den fazla mikro kod benchmark uygulaması ile farklı donanımlar üzerinde test etmekte ve diğer işletim sistemleri ile karşılaştırmaktadır. Performans ve hız konusunda Sun, Solaris ile 174 adet -şu sıralar 176 oldu ve artmaya devam ediyor- dünya rekorunun sahibidir. http://www.sun.com/software/solaris/benchmarks.jsp adresinden kırılan rekorları inceleyebilirsiniz. Solaris sadece en güvenli değil aynı zamanda en hızlı işletim sistemidir.

Yanlış: Solaris kapalı bir mimariye sahiptir ve sadece Sun'a özel bir işletim sistemidir.
Doğru: Sun günümüzde açık kaynak topluluğunun lideri pozisyonunu sürdürmektedir. Open Solaris projesi Sun'ın açık kaynak konusundaki pozisyonunu çok iyi ifade etmektedir.

Yanlış: Sisteminizi Solaris’e dönüştürmek zordur.
Doğru: Solaris geçiş ve uyumluluk konusunda çok fazla destek vermektedir. http://www.sun.com/software/solaris/move_to_solaris.jsp adresinden migration konusunda destek alınabilir.

Yanlış: Solaris yaygın değildir ve tercih edilmemektedir.
Doğru: Dünya üzerinde 10 milyon kayıtlı Solaris kullanıcısı vardır. Tüm dünyada Fortune 100 şirketlerinin %90'ı, en büyük ilk 11 perakende firmasının 10'u, en büyük ilk 5 petrol firmasının 5'i, en büyük ilk 5 imalat firmasının 5'i, en büyük ilk 8 finans firmasının 7'si, en büyük ilk 3 taşımacılık firmasının 3'ü, en büyük ilk 5 IT firmasının 5 i, en büyük ilk 5 sigorta firmasının 5'i, en büyük ilk 5 yiyecek içecek firmasının 5'i, en büyük ilk 6 sağlık ve ilaç şirketinin 6'sı Solaris'i kullanmaktadır.

Açık kaynak kodlu bir sistem tercih edecekseniz bu kararı sistemi ne amaçla kullanacağınıza karar verdikten sonra seçiminizi yapmanızı öneririm. Günlük işler için Linux (örn: Mandriva, Ubuntu) kullanmak daha uygun olacaktır.

Kurulumunu yapacağımız Solaris sürümü, Solaris Express Developer Edition (SXDE) olacak. Bu versiyonu seçmemizin sebebi üzerinde birçok geliştirme yazılımı ile gelmesi. Solaris Express Developer Edition kurarak aşağıdaki yazılımları da sisteme kurmuş oluyoruz:

Apache 2.2.6 web server
MySQL 5.0.45 relational database engine
PHP 5.2.4
PostgreSQL 8.2.5
PgAdmin III 1.6
Ruby 1.8.6
Squid 2.6 proxy server
NetBeans 6.0 IDE
NetBeans DTrace GUI plugin
Sun Studio Express
C, C++ and Fortran compilers and tools
D-Light
NetBeans DTrace GUI Plugin
GlassFish V2 Application Server
Java Platform, Standard Edition 6 update 3
Sun HPC ClusterTools 7.1
Integrated DTrace probes support
Perl Tomcat, Samba ve daha bir çok uygulama

Bu aşamada umarım hızlı ve kotasız bir internet bağlantısına sahipsinizdir. Yapmamız gereken indirmeler şunlar: (Siz bu rehberi okuduğunuzda download adresleri değişmiş olabilir.)

vmware-Workstation–6: VMware sitesinden yaklaşık 300 mb'lık 30 günlük deneme sürümünü indirebilirsiniz. Solaris için değil ama siz sanallaştırma yazılımı olarak virtual box, yada xen’i deneyebilirsiniz. Ben bu rehberde vmware kullanacağım.

Solaris Express Developer Edition: http://developers.sun.com/sxde/download.jsp adresinden indirebilirsiniz. Sayfayı açınca 3 adet seçenek göreceksiniz, her üç seçenek içinde kayıt işlemi gerekiyor.

Free x86 Download: Solaris’i buradan indireceğiz. (Yaklaşık 3,6 GB)
Free VMware VM: Vmware 6 için hazır kurulmuş solaris imajı. Sadece vmware player ile açıp sistemi başlatmanız yeterli (2 ayrı zip dosyasında toplam 2.2 gb)

Not: Vmware Guest makinesi 10gb disk ve 512 mb ram olarak ayarlanmış. Bunun anlamı ev sahibi makinenizde (host) hafızanın 512 mb'ı Solaris'e ayrılacağından, bilgisayarınızda en az 1gb ram'iniz olmalı. Her iki dosyayı da aynı klasöre çıkarıp VMWare içinden sanal makineyi başlatın. Bu şekilde Solaris'e direkt olarak sahip olabilir kurulum aşamalarını atlayarak sonuca gelebilirsiniz. Solaris başlayınca kullanıcı adınız: root şifreniz: sxde olarak ayarlanmıştır.
Free DVD: Ülkemizde internet bu kadar yavaş olunca download bitmeden Amerika'dan DVD'niz gelmiş olabilir. Kayıt bilgilerini eksiksiz olarak doldurun Solaris ücretsiz olarak adresinize gönderilsin.

Vmware workstation 6'yı indirip doğru olarak kurduğunuzu ve 4.2 deki adresten Free x86 download linkine basıp Solaris DVD iso dosyasını indirdiğinizi (ve md5 kontrolünü yaptığınızı) varsayarak kuruluma başlayabiliriz.

VMWARE'de Yapılacak Hazırlıklar

1. "New Virtual Machine"i tıklayın

2. Gelen selemlama ekranında ileriye basın.

3. Bir sonraki ekranda Virtual machine configuaration olarak "Typical" seçin.

4. Kurmak istediğiniz sistemin Solaris 10 olduğunu belirtin ve ileriye basın.

5. Sanal sistemin adını, konumunu seçin ve ileriye basın

6. Guest makine ile host makine arasındaki network bağlantısını ayarlayın

7. Solaris için ayırdığınız disk miktarını 8 gb olarak belirleyip son düğmesine basın. 8 GB'lık diskin oluşturulması süre alacaktır.

8. Solaris sanal makinamız hazır şimdi indirdiğimiz Solaris DVD ISO dosyasını boş bir DVD'ye yazıp, bilgisayarımızın sürücüsüne yerleştirip sanal makinemizi başlatabiliriz. Diğer bir yol olarak ISO dosyasını doğrudan kullanabiliriz. Bu şekilde Solaris daha hızlı kurulacaktır. Bunun için aşagıdaki şekli inceleyebilirsiniz:

1. Sanal makinemiz hazır 2. Sanal makinemizin donanımları listeleniyor. Üzerlerine tıklayarak değişiklik yapabiliriz. Donanım eklemek için VM menüsünden settings-add yada ctrl+d - add işlemini yapabiliriz 3. CD-ROM özelliklerinden fiziksel sürücü yerine seçtiğimiz iso imajını disk olarak kullan diyoruz. 4. Tamam

Kurulum Başlıyor

Sanal makineyi başlattığınızda sistem Solaris diskini tanıyıp kuruluma başlayacaktır. İlk seçeneği seçerek devam edin.

Sisteminizin hızına göre kurulumu GUI yada Text tabanlı yapabilirisiniz. Metin tabanlı kurulum için Solaris 10 Metin Tabanlı Kurulum yazısını inceleyebilirsiniz.

Klavyenizi türkçe olarak (F yada Q) seçin ve F2 ile devam edin.

Artık bizi kurulum dilinin ne olduğunu soran daha güzel bir ekran karşılıyacaktır. Bu ekrandan İngilizce'yi seçiyoruz.

Solaris ilk defa kurduğumuz için bu bir upgrade değil ve Install'ı seçerek ilerliyoruz.

Diskin tamamını Solaris için ayırarak devam ediyoruz.

Bölgesel ayarları yapıyoruz.

Dil ayarlarını yapıyoruz. İngilizce ve Türkçeyi seçin. Sadece Türkçe kullanmak isterseniz ilerde yabancı kaynaklardan faydalanırken ya da destek isterken şuraya tıkla şunu yap gibi yönlendirmeler İngilizce olacagından sıkıntı yaşayabilirsiniz.

root, bütün Unix sistemler için yönetici kullanıcıdır. Solaris root kullanıcının ne yaptığını bildiğini düşünür ve komutlarını sorgulamaz. Çoğu durumda root olarak çalışmak tehlikelidir. Bu nedenle sıradaki ekranda root için parola ve bir de normal kullanıcı tanımlamanızı istemektedir. Parolanızı bu aşamada bir yere not alın ve unutmayın. Eğer bu aşamadan sonra yükleme sonlanırsa baştan başlayın sadece root için parola belirleyin. root dışında kullanıcı yaratmayın. Solaris içinden kullanıcı yaratabiliriz.

Şimdi kendinize bir kahve alın ve kurulumun sonlanmasını bekleyin. Bu işlem çok uzun sürerse bilgisayarınızın kitlendiğini düşünmeyin. Kurulum tamamlanınca Solaris hazırlanacak ve başlayacak bu aşamada sizden masaüstü yöneticisi seçmeniz istenecek. Benim tavsiyem Gnome kullanmanız yönünde, CDE pek bir şeye benzemiyor.

KDE ne olacak diyenler için iyi haber KDE Solaris'e kuruluyor. KDE 3.4.3 için yakında bir rehber hazırlayacağım. KDE 4 ise benim Mandriva 2008 Linux dağıtımım da bile sorun çıkardı. Solaris'e dönerksek, Solaris'in KDE masaüstüyle nasıl olduğunu aşağıda görebilirsiniz:

Yazının hazırlanmasında kullanılan sistem, Toshiba Satallite A100–847'tür. Intel T7200, 2GB Ram özelliklerine sahiptir. Bu sistem üzerine vmware-Workstation–6.0.3–80004 kurularak, oluşturulan sanal makine üzerine Solaris'in kurulumu gerçekleştirilmiştir.

Yasin ÜNLÜ

MEB. Eğt Ar-Ge Dairesi Başkanlığı