Ubuntu 7.10 Kurulumu

Bu yazıda öğrenecekleriniz:

Vista kurulu bir bilgisayara Ubuntu 7.10 sürümünün nasıl dual-boot [1] olarak yükleneceğini dilim döndüğünce anlatmaya çalışayım. Ubuntu ile ısınma turu atmak isteyen arkadaşlar için dual-boot'un başlangıç için iyi bir adım olacağını düşünüyorum.

Aşağıda detaylıca anlatılan kurulum işlemi genel hatlarıyla 2 basamaktan oluşuyor:

XP-Ubuntu ikilisiyle karşılaştırıldığında Vista-Ubuntu ikilisi kurulum açısından çok daha kullanıcı dostu bir prosedür izliyor. Arkadaş sohbetlerinde "İleri, ileri diyorsun ve kuruluyor" şeklinde özetlenebilecek bir kurulumdan bahsetmek mümkün. Şimdi adım adım bu kuruluma göz atalım birlikte.

Adım 1. Disk Yönetimi (Ubuntu için yuva)

Öncelikle Ubuntu'nun nereye ve ne kadarlık bir alana kurulacağını belirleyeceğiz. Bunun için Vista'nın disk yönetimi altındaki 'Birimi Küçült' aracından faydalanacağız.

Vista içerisindeyken; 'Bilgisayarım'ı sağ tıklıyoruz. 'Yönet' seçeneğini seçiyoruz. Bilgisayar Yönetimi başlıklı yeni bir pencere gelecek karşımıza. Bu pencerenin hemen sol tarafında yer alan seçeneklerden, Depolama bölümünün altındaki 'Disk Yönetimi' seçeneğini tıklıyoruz.

Mevcut disk birimleri ile ilgili bilgiler listeleniyor. "Vista C: X GB NTFS" disk birimini hem listelenmiş şekilde, hem de biraz aşağıda kutucuk içerisinde görebiliyor olmanız lazım. Bu kutucuk içerisindeki "Vista C:" disk biriminin üzerine farenin imlecini getirip sağ tıklıyoruz. Seçeneklerden 'Birimi Küçült' seçeneğini tıklıyoruz.

'Birimi Küçült' aracı ne kadarlık bir alanın ana disk biriminden serbest bırakılacağını (dolayısıyla herhangi bir amaç için kullanabilecek hale geleceğiz bu ayrılmış disk birimini) hesapladıktan sonra bu değerlerin görüntülendiği yeni bir pencere açılacak. Bu pencerede, küçültme öncesindeki alan, mevcut küçültülebilir alan, ne kadarlık bir alan küçültmek istiyorsunuz gibi bölümler olacak. Bu bölümlerden üçüncüsünü ('Ne kadarlık alan küçültmek istiyorsunuz?') değiştirebiliyor olacaksınız. Genelde bu alanın büyüklüğü, tüm alanın büyüklüğünün yarısı olarak tanımlanır. (100 GB'lık bir alanınız mevcutsa, 50 GB'lık bir bölümün küçültmeye tabi olması) Ancak bu alanı daha önceki deneyimleriniz doğrultusunda istediğiniz kadar alanı küçültmek için seçebilirsiniz. Ne kadarlık alanı küçültmeye karar verdikten sonra, o bölüme bu alanını büyüklüğünü MB cinsinden girin ve daha sonra 'Küçült' seçeneğini tıklayın.

Tıklamanızla birlikte bu araç, birincil disk biriminizi (Vista C: X GB NTFS) belirttiğiniz MB alan kadar küçültecek ve bu küçülttüğünüz alanı serbest bir disk birimi olarak mevcut disk birimlerine ekleyecek. Sonuç olarak birincil disk birimimizin yanı sıra, istediğimiz işlem için kullanabileceğiz serbest bir disk birimi elde etmiş olacağız.

Adım 2. Önyükleme (Boot) ayarlarının yapılması

Ubuntu'yu yükleyebilmek için bilgisayarın önyükleme sırasında Ubuntu CD'imizi öncelikli olarak tercih etmesi gerekiyor. Eğer Önyükleme ayarlarınızda "CD/DVD'den önyükeleme yap" ilk öncelik olarak tanımlanmışsa herhangi bir değişiklik yapmanıza gerek yok. Emin değilseniz, ayarlara bir göz atmakta fayda var.

Adım 3. Kurulum CD'si ile bilgisayarı başlatmak

Ubuntu'yu kuracağımız yeri belirledik. Gerekli önyükleme ayarlarımız tamam. Şimdi Ubuntu CD'imizden bilgisayarımızı çalıştırabiliriz, ve kuruluma geçebiliriz. Ubuntu CD'inizi CD-ROM sürücünüze yerleştirin ve bilgisayarınızı tekrar başlatın.

Adım 4. Ubuntu Ön Kurulum

Bilgisayarınız tekrar başladığında Ubuntu CD'sini okuyacak ve sonrasında Ubuntu Kurulum Ekranı belirecek ekranınızda. Bu ekrandaki ilk seçenek olan 'Ubuntu'yu Kur veya Başlat' (Start or Install Ubuntu) seçeneği seçin.

CD okunmaya başlanacak tekrar ve okuma sona erdiğinde kendinizi bir masaüstüne bakıyor bulacaksınız. Bu masaüstünün sol üst köşesinde 'Yükle' (Install) isimli bir ikon olacak. Bu ikona iki kez tıklayarak yüklemeyi başlatın.

Yükleme başladığında ilk olarak genel ayarların yer aldığı Ön Kurulum ekranı ile karşılaşacaksınız. 'Hoşgeldiniz' (Welcome) yazılı bir ekranda sol bölümden dil seçimi yapmanız istenecek.

İstediğiniz dil seçimini yaptıktan sonra 'İleri' (Forward) diyerek bir sonraki pencereye, saat ayarlarını yapmak üzere geçiyoruz.

'Neredesiniz?' (Where are you?) adlı bu bölümde saat dilimimizi seçiyoruz ve 'İleri' (Forward) diyerek devam ediyoruz.

Karşılaşacağınız bir sonraki ayar 'Klavye seçeneği' (Keyboard Layout). Klavye düzeni için seçimimizi de yaptıktan sonra ön kurulum bölümündeki ayarları tamamlamış oluyor.

Adım 5. Ubuntu Kurulum

'Ön Kurulum' ve 'Kurulum' adında iki farklı adımın bulunuyor olması sizi korkutmasın. Sadece anlatım açısından daha fazla yardımcı olabileceğini düşündüğüm için bu şekilde 2 ayrı adımda anlatmayı tercih ettim. Yoksa, kurulum sırasında bu tür bir ayrım yok.

Ön kurulum olarak adlandırdığım dil, zaman, klavye düzeni tercihlerinizi yaptıktan sonra Ubuntu Disk Yönetimi ekranı gelecek karşınıza. Ubuntu'yu nereye kurmak istediğinizi soracak size. Bu soru için daha önceden hazırlanmıştık zaten. ('Küçültme Birimi') Ubuntu'nun kurulumu için serbest bıraktığımız disk birimini seçmek için ekranda bulunan 2.tercih olan 'Yönergeli - En büyük sürekli boş alanı kullan' (Guided - Use the largest continuous free space) seçeneğini seçiyoruz ve 'İleri' (Forward) diyoruz.

Bir sonraki ekranda Vista'daki kullanıcı hesaplarından Ubuntu'ya göç ettirebileceğimiz (aktarabileceğimiz) herhangi bir kullanıcı hesabının bulunup bulunmadığına göz atacağız. Eğer böyle bir kullanıcı hesabı mevcutsa, ekrandaki listelenecektir. Bu listeden o kullanıcı hesabını seçerek Ubuntu'ya aktarabilirsiniz. Eğer böyle bir kullanıcı hesabı yoksa bu bölüm ile ilgili yapmamız gereken bir şey yok. 'İleri' (Forward) diyerek bir sonraki bölüme geçiyoruz

Kullanıcı bilgilerinizi tanımladığınız 'Kimsiniz?' (Who are you?) ekranında kullanıcı adı ve şifre bilgilerinizi giriyorsunuz. 'İleri' (Forward) diyerek bir sonraki bölüme geçiyoruz.

Tüm bu bölümleri tamamladıktan sonra artık kurulumu başlatmaya hazırız. 'Kuruluma Hazır' (Ready to Install) bizi karşılayan bir sonraki bölüm. Bu bölümde şimdiye kadarki tercihleriniz görüntüleniyor. Bu tercihleriniz doğruysa 'Kur' (Install) seçeneğini tıklayarak kuruluma başlayabilirsiniz. Eğer tercihlerinizi değiştirmek isterseniz, 'Geri' (Back) seçeneği ile önceki bölümlere dönüp değişiklik yapabilirsiniz. Değişiklikleri tamamladıktan sonra 'Kuruluma Hazır' bölümüne gelip 'Kur' (Install) seçeneğini tıklayarak kurulumu başlatıyoruz.

Kurulum tamamlandıktan sonra bilgisayar yeniden başlayacak, ve GRUB Ön yükleme seçenekleri ekranınızda belirecek. Bu seçenekleri bilgisayarınızı Vista ile mi, yoksa Ubuntu ile mi başlatmak istediğinizi seçebileceğiniz bölüm. Varsayılan ilk seçenek [2] Ubuntu. En alt sıradaki seçenek ise Diğer İşletim Sistemleri adı altında Vista / Longhorn Loader. Bilgisayarınızı başlattığınızda sürekli bir ekran ile karşılacaksınız. 10 saniye boyunca bu seçeneklerden herhangi birini tercih etmezseniz, bilgisayarınız otomatik olarak Ubuntu'yu çalıştıracak. Eğer Vista ile çalışmak istiyorsanız, 10 saniye dolmadan önce yön tuşlarını kullanarak, en alt seçeneği gidip, Vista / Longhorn Loader'ın üzerine gelip Enter'a basmanız gerekiyor.

Dipnotlar

[1] Bilgisayarınızda hem Vista hem de Ubuntu işletim sistemleri yüklenmiş olarak bulunuyor. İhtiyacınız ve/ya isteğiniz doğrultusunda bu 2 işletim sisteminden birini seçerek bilgisayarınızı kullanabiliyorsunuz.

[2] Varsayılan ön yükleme ayarlarını daha sonra isteğiniz doğrultusunda değiştirebilirsiniz. (Örneğin, siz aksini belirtmedikçe bilgisayarınızın Vista'yı başlatmasını ayarlayabilirsiniz. Bu konuda yardım isteyen olursa ayrı bir yazı atabilirim.)

Kaynak

Belirttiğim kaynağı rehber olarak kullanarak Ubuntu kurulumunu anlatmaya çalıştım. Vista 32 Bit işletim sisteminin kurulu olduğu bir sisteme yukarıdaki basamakları takip ederek Ubuntu 7.10 sürümü başarılı bir şekilde kurulmuştur.

GNU/Linux